Çeker ocak laboratuvar ortamlarında kimyasallar ile yapılan her türlü çalışmanın güvenli bir şekilde yapılmasını sağlayan havalndırmalı bir kabindir. Havada serbest olarak gezebilen kirletici partiküller solunum yoluyla zarar vermektedir. Solunan havayla bu kimyasal maddeler akciğerlere ve oradan da kan dolaşımına girerek vücuda dağılabilmektedir. Nitrik asit, sülfirik asit, hidroklorik asit, sodyumhidroksit, potasyumhidroksit, civa, karbon tetra klorür, amonyum dikromat vb gibi aşındırıcı, toksik ve/veya kanserojen maddeler ile çalışırken mutlaka çeker ocak kullanılmalıdır. Daha sağlıklı bir laboratuvar çalışma ortamı için çeşitli modellerde BrauLAB marka çeker ocaklardan birini tercih edebilirsiniz.
Çeker ocak temel olarak 4 bölümden oluşur.
Havalandırma fan motoru, kirli hava çıkış bağlantısı, aydınlatma, ağırlık sistemi vb. elemanların bulunduğu kısım üst kısımdır. Çalışma alanında ise cam kapak, modeline göre değişen su fittingi cupsink, diğer analitik gaz fittingleri ve çalışma yüzeyi bulunur. Kumanda panelleri bölümünde ise modeline göre farklılık göstermekle birlikte genellikle, elektrik prizleri, motor ve aydınlatma kontrol anahtarları, su ve gaz vanaları bulunur.
Çeker ocaklar genel olarak 3 standart ölçüde üretilmektedir.
Ancak firmamız özel ölçülerde ve özelliklerde üretim taleplerine cevap vermektedir. Yüksek çeker ocaklar, özel ebatlı ve tezgah üstü çeker ocakların üretimini de yapmaktayız.
Çeker ocaklar çok çeşitli özelliklerde ve fonksiyonlarda olabilmektedir. Ancak fikir vermesi açısından aşağıdaki fiyat aralıklarında çeker ocak bulmak mümkündür. Bu fiyatların altında olan çeker ocaklardan kabul görmüş tasarım, kalite ve standart kriterlerine uyması beklenmemeli ve bu tür ürünlerden uzak durulmalıdır.
Çeker ocak alırken dikkat edilmesi gereken en önemli ve birinci husus cihazın TS EN 14175 standartına uygun şekilde üretilmiş olup olmamasıdır. Mutlak suretle çeker ocağın bu standartta üretilmiş olduğundan emin olunmalıdır. Bu durum belgelendirilmeli ve istendiğinde satın aldığınız cihaza ait birebir hava akış testleri yaptırılabilmelidir. TS EN 14175 standartına uygun şekilde hava akış dinamiği ayarlanmamış cihazlarda ciddi kaçaklar, performans düşüklükleri olacağı için cihazın koruyuculuğu azalır ve hatta hiç bir koruyucu özelliği dahi kalmayabilir.
Çeker ocak alırken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus model ve özellik seçimidir. Burada özellikle hangi amaçla kullanım söz konusu, hangi kimyasallar ya da cihazlar ile birlikte kullanılacak bunların belirlenmesi şarttır. Aksi halde ezbere alınacak standart özelliklerde bir çeker ocak sizin kullanacağınız kimyasallar ile bir ay da hurdaya çıkabilmektedir. Ya da cihazın özel boyutlarda yapılması gerektiği için işlevsiz kalabilmektedir. Yanlış bir seçim yaparak paranızı çöpe atmayın. Çeker ocak emiş sistemi sürekli hava akımı sağlayabilecek kapasitede ve 24 saat çalışabilir olmalıdır. Elektrik tesisatı ve ekipmanları ile mekanik tesisatı ve ekipmanları birbirinden tecrit edilmiş olmalıdır. Elektrik prizleri ve anahtarları çeker ocak çalışma alanının dışında olmalıdır. Bu konular hakkında mutlaka BrauLAB yetkilileri ile iletişime geçin.
Diğer bir konu mekan seçimi olacaktır. Çeker ocağınızı nereye kuracaksanız o alanın ölçüleri alınmalı gerekli tesisat bağlantıları için uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir. Özellikle tavan yüksekliği sıklıkla ihmal edilen ve kuruluma engel olan bir husustur. Bu konular hakkında mutlaka BrauLAB yetkilileri ile iletişime geçin.
Çeker ocaklar iç mekan temiz hava sistemlerinden, kapı ve pencerelerden uzakta ve trafiğinin en az olduğu yerlere konmalıdır. Çeker ocak aşırı tozlu, nemli ve sıcak yerlere kurulmamalıdır.
Çeker ocak içinde çalışırken tüm malzemeler, çeker ocağın ön kısmından en az 15 - 20 cm kadar içeriye konmalıdır.
Çeker ocak içerisinde mümkün olan en az malzeme ile çalışılmalı, malzemeler ağır gaz panelinin önünü bloke edecek şekilde yerleştirilmemelidir.
İnsan hatalarının nedeni, çalışılan kimyasal madde hakkındaki bilgi eksikliği ve dikkatsizliktir. Çeker ocakta kullanılacak kimyasallar ile ilgili bir liste ve bunlar ile ilgili malzeme güvenlik formları en yakın konumda bulundurulmalıdır.
Çeker ocak toprak korumalı bir elektrik tesisatına bağlanmış olmalıdır. Çeker ocak ön kapağı açılmadan evvel havalandırma fanı aktif hale getirilmelidir. Çeker ocak içerisinde yapılan işlemler sırasında ön cam kapak mümkün olan en alt seviyeye kadar indirilmelidir. Bu sayede içeride gerçekleşebilecek patlama, alevlenme, sıçrama vb olaylar sonucunda kullanıcı koruma altında olmuş olur. Yinede kullanıcıların eldiven, laboratuvar gözlüğü, siper vb ekstra koruyucu ekipmanları kullanması gerekebilir. Çalışma esnasında çeker ocak camı 50cm seviyesinden daha fazla yukarı kaldırılmamalıdır. Aksi halde emiş gücü azalacağından açığa çıkan gazlar kabin dışına sızabilecektir.
Sodyumhidoksit, Potasyumhidroksit, Kalsiyumhidroksit ve benzeri maddelerle yapılan çalışmalar sırasında meydana gelebilecek yanıklar için en yakın yerde bir göz ve boy duşu ve % 1 lik borikasit % 5 lik asetikasit uygun şekilde hazır bulundurulmalıdır. Patlayıcı ve parlayıcı kimyasallar ile çeker ocak içinde çalışmaya başlamadan evvel açılması gereken tüm elektrikli cihaz bağlantıları önceden yapılmalıdır ve açık hale getirilmeldir.
Çeker ocak içerisinde su soğutmalı distilasyon cam düzenekleri ile çalışırken patlama riski nedeniyle soğutma suyunun açık olduğundan emin olunmalıdır. Damıtma işlemi sırasında cupsink içerisine akan soğutma suyunun aşırı ısınıp ısınmadığı kontrol edilmelidir. İşlem bittikten sonra soğutma düzeneği iyice soğumadan çeker ocak su vanası kapatılmamalıdır.
Çeker ocaklar kullanım maksadına, içerisinde yapılacak uygulamalara, kullanılacak kimyasallara göre seçilmesinde büyük faydalar vardır. Aksi halde ezbere alınacak bir çeker ocak kullanıcısını üzebilir, hiç bir işe yaramayabilir veya büyük masraflara yol açabilir. Aşağıda çeker ocak modelleri ve kullanım alanları kabaca belirtilmiştir.
